Cildimize renk veren, deride bulunan melanosit adlı hücrelerin ürettiği melanindir. Bazı genetik olarak yatkın insanlarda; güneş görmeye bağlı olarak bölgesel melanin miktarı artar ve lekeler oluşur.

Leke oluşmasında en büyük etken güneştir. Gebelik, doğum kontrol hapları gibi hormonal nedenler, yaşlılık, ilaç kullanılması, ağda, kaşımak, yolmak gibi cildi tahriş eden diğer nedenler güneşle bir araya gelerek leke oluşmasına neden olurlar. İlave olarak bazı kişilerde genetik olarak yatkınlık vardır.Genetik olarak yatkın insanlarda güneş, leke oluşturur.

Leke en çok nerede oluşur?
Cildin hassas olduğu, güneş ve kimyasal maddelerle en fazla temas eden bölgeler başta olmak üzere; lekeler bazı hastalıklar ve yaşın ilerlemesi ile birlikte vücudun her bölgesinde görülebilir. Eller güneş ve kimyasallarla temas nedeniyle, yüz ve boyun bölgesi ise güneşle olan temasın fazlalığından dolayı lekenin en fazla görüldüğü bölgelerdir.

Leke oluşması nasıl önlenebilir?
Mümkün mertebe direkt olarak güneş ışığına maruz kalmamaya çalışıp, mutlaka güneşe karşı koruyucular kullanılmalıdır. Lekenin bir diğer nedeni de ağda gibi tahriş edici işlemlerden sonra güneşe çıkılmasıdır. Güneşe maruz kalan bölgelerde ağda, ip ve cımbız gibi tahriş edici kıl alma işlemleri uygulamayınız. Şayet uygulandıysanız da güneşten korunmaya çalışınız.

Cildde Sonradan Olan Leke Türleri

Melazma
Yüz bölgesinde yanak, alın, dudak üstü ve çenede görülebilen koyu ya da açık kahverengi lekelerdir. Yazın renkleri koyulaşır, kışın açılır. Melazma türündeki güneş lekesi daha çok ten rengi koyu kişilerde ortaya çıkar.

Güneş lekeleri çocukluk veya gençlikte güneşte kalmış kişilerde daha çok görülür. Hamileliklerde, hormon ilacı veya doğum kontrol hapı kullananlarda özellikle görülebilir.

Melazma tipindeki güneş lekesi hastalarının sürekli geniş spektrumlu güneşten koruyucu kullanmaları ve solaryum benzeri yapay ışık kaynaklarından uzak durmaları gerekir.

Melazma, erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülür. Yüz bölgesinde sıklıkla iki taraflı ve simetriktir. Güneş lekesi histolojik olarak yüzeysel, derin ve karışık tip olarak ikiye ayrılır. Yüzeysel güneş lekeleri tedaviye daha iyi yanıt verir.

Güneş lekesi Melazma için çözümler
* Lazer tedavileri
* Leke açıcı kremler
* Kimyasal peeling ve Enzimatik Peeling
* Mezoterapi- PRP

Postinflamatuar Hiperpigmentasyon
Postinflamatuar hiperpigmentasyon, deride bir hasarlanma veya inflamasyona bağlı olarak yani ağda, ip ya da cımbız gibi yöntemlerle kıl alıp cildi tahriş etmek, cildi kaşımak ve koparmak gibi darbeler sebebiyle ayrıca ekzema ve akne gibi cildi tahriş eden nedenlerden ötürü oluşan lekelerdir.

Solar Lentigo
Halk arasında güneş lekesi veya yaşlılık lekesi olarak bilinir. Açık tenli, uzun süre güneşe maruz kalan kişilerde ortaya çıkar. Gençliğinde açık havada uzun saatler boyunca çalışan çiftçiler, denizciler, inşaat işçileri gibi meslek grupları risk altındadır. Adı yaşlılık lekesi olmasına karşın gençlerde de oluşabilir. Özellikle yazları kontrolsüz bir şekilde yapılan güneş banyoları sonrası gelişen güneş yanıkları iyileşirken bu tür leke oluşturarak iyileşir. Açık tenli, sarışın, cildi kolay lekelenen kişiler kendilerini korumasız bir şekilde uzun süreli güneşe maruz bırakmamalıdır.
Çiller
Genellikle üç yaş civarında ortaya çıkar. İrsidir (otozomal dominant geçiş gösterir). Yazın koyulaşırken kışın renkleri solar. Sarışın, açık tenli ve kızıllarda burun yanaklar ve ön kolda oluşur. Sadece estetik problem oluştururlar. Çillerinden kurtulmak isteyenler için tedavi seçenekleri lazer, kimyasal peeling, leke açıcı kremler sayılabilir.

Doğumsal Lekeler

Ota Nevus
Ota Nevus selim karakterli, yüz bölgesinde mavi, yeşil, gri veya kahverengi renkli leke şeklinde ortaya çıkan, tek veya çift taraflı ve çoğunlukla gözü de tutan bir ben türüdür. Doğumda veya ergenlik çağında ortaya çıkabilir. Nedeni bilinmemektedir. Japonya ve uzak doğu ülkelerinde Ota Nevüs çok sık görülmektedir. Ota Nevus selim karakterli bir oluşum olmasına rağmen, nadiren malin melanom olarak adlandırılan cilt kanseri gelişme riski taşır.

Ota Nevus tedavisi nasıl yapılır?
Ota Nevus tedavisi kozmetik amaçla yapılır. Ota Nevus tedavisinde lazerler dışında etkili tedavi yoktur.

Ito Nevus
Sırt ve omuzda gözlenen, yerleşik mavi-siyah renkli lezyonlardır. Doğumla birlikte ve birkaç ay sonra gözlemlenen bölgesel lekeler fazla sayıda olmadığı takdirde önemli değildir. Ancak sayıları fazla ise nörofibromatosis açısından değerlendirilmelidir.

Leke Tedavisi Uygulama Alanları
* Güneş lekeleri
* Melezma (gebelik maskesi)
* Efelid (çil)
* Lentigo (yaşlılık lekeleri)
* Post inflamatuar hiperpigmentasyon (cilt yaralanmaları sonucu oluşan lekeler)
* Sivilce lekeleri

Leke Tedavisinde Kullanılmakta Olan Yöntemler

* Enzim Peeling - Cosmelan ile Leke Tedavisi
* Kimyasal Peeling ile Leke Tedavisi
* Dermaroller ile Leke Tedavisi
* PRP ile Leke Tedavisi
* Fraksiyonel CO2 Lazer ile Leke Tedavisi
* Nd-YAG Lazer ile Leke Tedavisi